.
Albert J. Elen
PUBLICATIES / PUBLICATIONS (78)
Exclusief korte bijdragen betreffende nieuwe aanwinsten aan de in boekvorm uitgegeven jaarverslagen van Museum Boijmans Van Beuningen / excluding short contributions about acquisitions in the annual reports of Museum Boijmans Van Beuningen, published in a series of books [online, scroll down to Jaarverslagen]
2023
K. Botke, A.J. Elen, R. Razzall et al., Italiaanse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam / Italian Drawings of the Fifteenth and Sixteenth Centuries in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam, Rotterdam 2023 (online publication)[co-editor and co-author]
2022
A.J. Elen, Getekende herinneringen / Drawn Memories, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen 2022
2019
A.J. Elen, ‘The Iconography of Fra Bartolomeo, Leading Artist of the Dominican Order in Early Cinquecento Florence’, in: La lezione di Fra Bartolomeo 1517-2017 (Biblioteca Memorie Domenicane 19), Florence 2019, pp. 137-155, 237-247 [text, images]
A.J. Elen, three entries (Willem van Mieris, Jan Hulswit) in S. Hautekeete (ed.), Kabinet der heerlijkste Tekenwerken. Achttiende-eeuwse Nederlandse tekeningen uit de verzameling van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Gent/Brussel 2019, nrs. 2, 3 en 63
2018
A.J. Elen, ‘(Artists’) Drawing-Books and (Collectors’) Albums: Similarities & Differences’, in V. Secreto (ed.), Libri di Disegni e Album di Disegni 1550-1800. Nuove prospettive metodologiche e di esegesi storica-critica [Atti del convegno internazionale di studi, Roma, Koninklijk Nederlands Instituut e Accademia di Belli Arti di Roma, 30 maggio-1 giugnio 2018], Roma 2018, pp. 1-10 [pdf]
A.J. Elen, ‘Fra Bartolommeo: Study for the Central Group of an Annunciation’, in Th. Krenn (ed.), exhib. cat. The Renaissance Nude, Los Angeles (The J. Paul Getty Museum) 2018, pp. 226-227
A.J. Elen, ‘Tekeningen uit de voormalige collectie Koenigs’, in A. Dekker, Omstreden verleden. Museum Boijmans Van Beuningen en de Tweede Wereldoorlog (serie Boijmans Studies), Rotterdam 2018, pp. 129-130 [order]
2017
A.J. Elen, ‘Onverbloemd kopiist Jan Stolker en zijn kunsthistorische documentatie’, Delineavit et Sculpsit 41 (2017), pp. 123-134 [pdf]
2016
A.J. Elen, Chris Fischer (a.o.), exhibition catalogue Fra Bartolommeo. De goddelijke renaissance / Fra Bartolommeo. The Divine Renaissance, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 2016 [order]
A.J. Elen, ‘Two Papers and a Drawing’, in A.J. Elen, F. Lammertse (ed.), An Eyckian Crucifixion Explored. Ten Essays on a Drawing, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 2016, pp. 36-43 [order]
A.J. Elen, ‘Collecting Collectors at Museum Boijmans Van Beuningen. Drawings and Prints from Five Centuries’, TEFAF Maastricht 2016, Maastricht (The European Fine Art Fair) 2016, pp. 18-27 [pdf]
2014
A.J. Elen, ‘Emanuel de Witte pinxit, Jan Stolker delineavit. Documenterende kopietekeningen van geschilderde Hollandse kerkinterieurs’, in: E. Buijsen, S. Laemers a.o. (ed.), Kunst op papier in de achttiende eeuw. Art on Paper in the Eighteenth Century. Liber Amicorum aangeboden aan Charles Dumas ter gelegenheid van zijn 65ste verjaardag. Liber Amicorum Presented to Charles Dumas on the Occasion of His 65th Birthday, Den Haag 2014, pp. 80-91 [pdf]
A.J. Elen, ‘Tekeningen in Museum Boijmans Van Beuningen’, in: Sander Paarlberg, Henk Slechte (ed.), exhibition catalogue Willem II De koning en de kunst, Dordrecht (Dordrechts Museum) 2014, pp. 290-291, and entries of cat. nos. 177-178, 181-183, 185
A.J. Elen, Ger Luijten (ed.): Yvonne Bleyerveld, Albert J. Elen, Judith Niessen a.o., exhibition catalogue Bosch to Bloemaert. Early Netherlandish Drawings in Museum Boijmans Van Beuningen, Paris (Fondation Custodia), Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen), Washington (The National Gallery of Art), Paris 2014, pp. 13-26 (essay ‘Collecting early Netherlandish drawings in Rotterdam’), entries of cat. nos. 3, 29-35, 38, 56-60, 76, 77, 107, 108, and book production. Visitor’s Guide in Dutch and in English. [order]
2013
A.J. Elen, ‘Verfraaide Gooise topografie. De standerdkorenmolen van Huizen getekend in 1815 door Daniël Kerkhoff en Jan Hulswit’, in: Charles Dumas (ed.), Liber Amicorum Marijke de Kinkelder, Den Haag 2013, pp. 133-140 [pdf]
2012
A.J. Elen, ‘Brieven van de jonge Willem van Mieris met ‘ruwe schetsen’ van schilderijen’, in: Charles Dumas (ed.), Liber Amicorum Dorine van Sasse van Ysselt, Den Haag (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) 2012, pp. 133-144 [pdf]
A.J. Elen, ‘Odyssey’, in: A. Baroni and M. Sellink (ed.), Stradanus (1523-1605), Court Artist of the Medici, Turnhout 2012, pp. 331-335, nos. 133-136 [pdf]
A.J. Elen, ‘Fra Bartolommeo’ and other contributions, Collectieboek Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam 2012, pp. 54, 62, 70, 77, 88, 97, 111, 132, 137, 151 [order]
Y. Bleyerveld, A.J. Elen, J. Niessen, Nederlandse tekeningen uit de vijftiende en zestiende eeuw in Museum Boijmans Van Beuningen. Kunstenaars geboren voor 1581 / Netherlandish Drawings of the Fifteenth and Sixteenth Centuries in Museum Boijmans Van Beuningen. Artists born before 1581, Rotterdam 2012 (online publication)[co-editor and co-author]
A.J. Elen, ‘Drawing evolution or revolution? From workshop model-book to personal sketch-book’, From Pattern to Nature in Italian Renaissance Drawing: Pisanello to Leonardo. Proceedings of the international conference held at the Dutch University Institute for Art History, Florence, 6-7 May 2011, Florence (Istituto Universitario Olandese di Storia dell’Arte/Centro Di) 2012, pp. 34-50
A.J. Elen, ‘Additions to Willem van Mieris’s Rape of Lucretia: An Example of the Artist’s Working Methods’, Master Drawings 50/4 (2012), pp. 533-538 [pdf]
A.J. Elen, various contributions in: Collection Book Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam 2012 [order]
2011
A.J. Elen, ‘Een begenadigd en praktisch tekenaar: creativiteit en functionaliteit in het werkproces’, exhibition catalogue Het Bloemaert-effect. Kleur en compositie in de Gouden Eeuw, Utrecht (Centraal Museum)-Schwerin (Staatliches Museum) 2011-2012, pp. 31-38 / ‘A Gifted and Practical Draughtsman: Creativity and Utility in the Working Process’, exhibition catalogue The Bloemaert Effect. Colour and Composition in the Golden Age, Utrecht (Centraal Museum)-Schwerin (Staatliches Museum) 2011-2012, pp. 31-38
2010
A.J. Elen, ‘Het klooster aan de Amstelveenseweg getekend door Jan Hulswit’, Mélanges pour Marie, Parijs (Fondation Custodia) 2010, pp. 20-21
A.J. Elen, ‘Achter de fresco’s. Restant van een modelboek’, Benozzo Gozzoli ca 1420-1497 / Kunstschrift 54/4 (2010), pp. 14-15
A.J. Elen, ‘De Collectie Koenigs / The Koenigs Collection’, Website Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam 2010 (19 pp.) [link]
2009
A.J. Elen, Two entries in: Jan van der Stock and Lorne Campbell ed., exhibition catalogue Rogier van der Weyden 1400-1464. De passie van de Meester / Master of Passions, Leuven 2009, pp. 308-312
A.J. Elen, ‘Willem van Mieris and His First Model: Agneta Chapman as the Morgan Flora’, Master Drawings 47/4 (2009), pp. 464-467 [pdf]
2008
A.J. Elen, ‘Jaques Saverij il Vecchio, Paesaggio boschivo con caccia al cervo’, exhibition catalogue Fiamminghi e olandesi a Firenze. Disegni dalle collezioni degli Uffizi (Cataloghi, vol. 96), Florence (Gabinetto disegni e stampe degli Uffizi) 2008, pp. 37-39, no. 19, ill.
A.J. Elen, ‘Jaques Saverij l’Ancien, Paysage sylvestre avec chasse au cerf’, exhibition catalogue Bruegel, Rubens et leurs contemporains. Dessins nordiques du Musée des Offices à Florence, Parijs (Fondation Custodia) 2008, pp. 32-33, no. 17
A.J. Elen, ‘Henk Voorn (1921-2008). His Paper-historical Habitat’, IPH Congress Book, Capellades/Barcelona 2006, pp. 195-196
2007
A.J. Elen, ‘Joannes Stradanus, The Cyclops Polyphemus blinded by Ulysses and his companions’, In Arte Venustas. Studies on drawings in honour of Terez Gerszi, Budapest 2007, no. 31, pp. 105-106 [order]
2006
A.J. Elen, ‘A watermill in Gelderland depicted by Jan Hulswit in 1809’, Master Drawings 44/1 (2006), pp. 69-76 [pdf]
A.J. Elen, ‘Obituary Bram Meij (1939-2005)’, Master Drawings 44/1 (2006), p. 99 [pdf]
A.J. Elen, Peter van der Coelen, ‘Complete serie tekeningen van de Twaalf Maanden. Hans Bol (Mechelen 1534-1593 Amsterdam), Bulletin van de Vereniging Rembrandt 16/1 (voorjaar 2006), pp. 13-16 [pdf]
A.J. Elen, ‘Een Amsterdamse binnenplaats uitgebeeld door Hulswit, Kerkhoff en Lamberts’, Maandblad Amstelodamum 93/2 (2006), pp. 14-24
A.J. Elen, J.C. Ebbinge Wubben and Dingenus van de Vrie, Piranesi . Canaletto . Tiepolo: prenten uit de collectie Bierens de Haan, een keuze van oud-directeur J.C. Ebbinge Wubben, Rotterdam (MBvB) 2006
A.J. Elen, exhibition catalogue Rembrandt and his Circle. Drawings from the Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, Istanbul (Pera Museum) 2006
2005
A.J. Elen, ‘Twee schilderijen van Jan Hulswit voor het Koninklijk Museum’, Bulletin van het Rijksmuseum 53/3 (2005), pp. 316-321, 366 [and 53/4, p. 480] [JSTOR]
A.J. Elen, Entries for 11 art Works in: Onder conservatoren / Among curators, Agenda 2006 Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam 2005, passim
A.J. Elen, Rembrandt in Rotterdam. Tekeningen van Rembrandt en zijn kring / Drawings by Rembrandt and his Circle in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam 2005 (exhibition catalogue) [order]
2004
A.J. Elen, German Master Drawings from the Koenigs Collection. Return of a Lost Treasure, Rotterdam (NAi Publishers/ Netherlands Ministry of Education, Culture and Science) 2004 (exhibition catalogue) [order]
A.J. Elen, ‘Opening speech’, Addenda 5: 26th Congress IPH. Paper as a Medium of Cultural Heritage. Archaeology and Conservation. Rome-Verona August 30th-September 6th 2002, Rome (Istituto nazionale per la patologia del libro) 2004, pp. 11-14
A.J. Elen, Peter van der Coelen, Het jaar rond met Bol / Around the year with Bol, Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 2004 (exhibition brochure Het jaar rond met Bol. Zestiende-eeuwse tekeningen en prenten rondom de Twaalf maanden van Hans Bol) [pdf]
2002
A.J. Elen, ‘Voorwoord/Preface’, Tijdloos Papier / Timeless Paper, Leiden 2002, pp. 3-4
2001
A.J. Elen, ‘Von der Papier-Welt zur Cyberwelt’, Deutscher Arbeitskreis für Papiergeschichte DAP. Vorträge und Berichte des zehnten Tagung vom 16. Bis 20. September 1999 in Berlin, Leipzig 2001, pp. 68-70
A.J. Elen, ‘Ferraù Fenzoni, Knielende vrouwelijke heilige, 1590’, Uit het Leidse Prentenkabinet. Over tekeningen, prenten en foto’s bij het afscheid van Anton Boschloo, Leiden 2001, pp. 46-48
A.J. Elen, ‘Willem van Mieris: Joseph and Potiphar’s Wife (Genesis 39:12); Joseph interpreting the Pharaoh’s Dream (Genesis 41:25-32)’, Northern European Old Master Drawings and Oil Sketches, New York/Paris (Haboldt & Co.) 2001-2002, no. 59, pp. 138-141
2000
A.J. Elen, ‘Von der Papier-Welt zur Cyber-Welt’, SPH Kontakte. Schweizer Papierhistoriker/Basler Papiermühle Mitteilungen 70 (Jan. 2000), pp. 2610-2613
1999
A.J. Elen, ‘De rol van papieranalyse bij het onderzoek van tekeningenboeken’, Papier: identificatie, interpretatie, beschrijving (postprints van de 10de conferentie van de Nederlandse Vereniging van Boek- en Papierrestauratoren, VAR), Rotterdam (Museum Boijmans Van Beuningen) 1999
A.J. Elen, ‘Report on the IPH expedition to China 10 April-2 May 1999’, Website International Association of Paper Historians [link]
A.J. Elen, ‘From Fibrespace to Cyberspace. Speech by the president of IPH on the occasion of the 40th anniversary of IPH on 19 September 1999 in Berlin’, International Paper History 9/3 (1999), pp. 37-43 [link]
1998
A.J. Elen, ‘Paper analysis in Italian drawing-books of the 15th and 16th centuries’, Bibliologia Elementa ad librorum studia pertinentia, vol. 19: Le papier au Moyen Age: histoire et techniques (Actes du Collogue International de la Recherche Scientifique, Paris, Institut de France, 23-25 Avril 1998), Turnhout 1999, pp. 193-202 [order]
1995
A.J. Elen, exhibition catalogue Counterparts. Old Master Drawings from the Koenigs Collection in the Museum Boymans-van Beuningen in Rotterdam. A selection of drawings closely related to the recovered drawings exhibited in the Pushkin Museum, Moscow. A small exhibition organized by the Netherlands Ministries of Foreign Affairs and Education, Culture and Science, Moskou (Bibliotheek voor Westerse Literatuur) 1995/96
A.J. Elen, ‘Ongemeen uitvoerig op Perkament met sapverven behandeld’. De gekleurde tekeningen van Willem van Mieris uit de collectie Willem Witsen’, Delineavit et Sculpsit 15 (1995), pp. 1-24
A.J. Elen, ‘De voortekeningen voor de vaasreliëfs van Willem van Mieris’, Oud Holland 109/4 (1995), pp. 201-216
A.J. Elen, Italian Late-Medieval and Renaissance Drawing-Books from Giovannino de’Grassi to Palma Giovane. A codicological approach, Leiden 1995 (Ph. D. thesis, Leiden University, 533 pp.) [bibl] Review by Hugo Chapman in The Burlington Magazine (July 1996), pp. 469-470 / Review by Francis Ames-Lewis in Apollo (Oct. 1996), p. 59 / Review by Frank Dabell in Master Drawings 38/1 (2000), p. 78
1993
A.W.A. Boschloo, G.J.J. van der Sman, A.J. Elen and E.J. Hendrikse eds., Italian Paintings from the Sixteenth Century in Dutch Public Collections, Florence (Centro Di / Nederlands Interuniversitair Kunsthistorisch Instituut) 1993, pp. 40-41 (Benedetto Caliari, no. 23), pp. 105-115 (Paolo Veronese, nrs. 104-109, 111, 112)
A.J. Elen, ‘Het verzamelen van oude Italiaanse kunst in Nederland sedert 1900’, Incontri. Rivista europea di studi italiani 8/3-4 (1993), pp. 195-22 [pdf]
1990
A.J. Elen, De papier(historische) termen in [P.J. van Swigchem en E.J. Slot red.] BDI-terminologie: verklarend woordenboek van Nederlandse termen op het gebied van bibliotheek en documentaire informatie met vertalingen in het Engels, Frans, Duits, Spaans, Den Haag 1990, pp. xiv, xix, en passim (termen aangeduid met PAP)
A.J. Elen, ‘The Cream of the Crop: a Selection of Recent Acquisitions of the Paper-Historical Collection in the Dutch Royal Library (1988-1990)’, IPH-Yearbook of Paper History 8, 1990, pp. 54-57 (Papers of the 20th Congress of the International Association of Paper Historians, La Reid 1990)
A.J. Elen, ‘A Landscape Drawing by Jan Vuring van Drielst on Wove Paper Manufactured by Jan Kool’, IPH-Yearbook of Paper History 8 (1990), pp. 58-62 (Papers of the 20th International Congress of the Association of Paper Historians, La Reid 1990)
1989
A.J. Elen, ‘Fontainebleau’, Visuele Kunsten, cursusdeel 3 (Kunstgeschiedenis van de nieuwere tijd), Heerlen (Open Universiteit) 1989, pp. 139-163
A.J. Elen, exhibition catalogue Het liep in de papieren: recente aanwinsten 1986-1989 van de papierhistorische collectie in de Koninklijke Bibliotheek, ‘s-Gravenhage (Koninklijke Bibliotheek) 1989 (m.m.v. Eric Domela Nieuwenhuis Nyegaard), 107 pp. [bibl]
A.J. Elen, ‘Een landschaptekening van Jan Vuring van Drielst op velijnpapier van Jan Kool’, Delineavit et sculpsit: tijdschrift voor Nederlandse prent- en tekenkunst tot omstreeks 1850, 1 (1989), pp. 22-26
A.J. Elen, Missing Old Master Drawings from the Franz Koenigs Collection claimed by the State of The Netherlands, ‘s-Gravenhage (SDU uitgeverij/Rijksdienst Beeldende Kunst) 1989 (m.m.v. Jacob Voorthuis), 279 pp. [bibl]
A.J. Elen, ‘A codicological analysis and reconstruction of Jacopo Bellini’s drawing-books’ and ‘Pictorial reconstruction of the British Museum Book and the Louvre Book’, in: Colin Eisler, The Genius of Jacopo Bellini. The Complete Paintings and Drawings, New York (Harry N. Abrams Publ.) 1989, Appendix A, pp. 454-479 and Appendix B, pp. 480-507. [order] Review by Christiane L. Joost-Gaugier, in The Art Bulletin 72/4 (Dec., 1990), pp. 657-661 / Review by Rona Goffen, in Renaissance Quarterly 46/1 (Spring, 1993), pp. 192-194
1988
A.J. Elen, ‘Recent acquisitions by the Department of Paper History in the Dutch Royal Library (1986-1988)’, IPH-Yearbook of Paper History 7, Wylam, Northumberland 1988, pp. 28-34 (Papers of the 19th Congress of the International Association of Paper Historians, Durham/Hertford 1988)
A.J. Elen, ‘The analysis of paper in Old Master drawings and drawing-books’, IPH-Yearbook of Paper History 7, Wylam, Northumberland 1988, pp. 35-48 (Papers of the 19th Congress of the International Association of Paper Historians, Durham/Hertford 1988)
A.J. Elen, ‘Papierhistorie’, Vriendschap in Vereniging: catalogus van de tentoonstelling t.g.v. het vijftigjarig bestaan van de Vereniging ‘Vrienden der Koninklijke Bibliotheek’ met een geschiedenis van de vereniging 1938-1988, ‘s-Gravenhage (Koninklijke Bibliotheek) 1988, pp. 87-89, 95-97
A.J. Elen, ‘Die Wasserzeichensammlung Dr.Ing. Theo Gerardy’, IPH-Information 4 (1988), pp. 160-164
1987
‘Papier in de Koninklijke Bibliotheek / Paper in the Royal Library at The Hague’, ART-PAPER 87 (symposiumbundel), Maastricht (Jan van Eyck Academie) 1987, pp. 166-175
A.J. Elen, ‘’Met Eenigen Verandering naar ’t Leeven’, compositionele herhaling met variaties in het tekenkunstig oeuvre van Jan Hulswit (1766-1822)’, Leids Kunsthistorisch Jaarboek 4 (Achttiende-eeuwse kunst in de Nederlanden) (1987), pp. 241-268
1986
A.J. Elen, ‘Summary’ and ‘Catalogus bij de tentoonstelling’, in: R.E.O. Ekkart, A.J. Elen (ed.), Voornamelijk papier: een papieren spiegelbeeld van Henk Voorn bij zijn afscheid als conservator van de afdeling Papierhistorie van de Koninklijke Bibliotheek, ‘s-Gravenhage (Koninklijke Bibliotheek / Dutch Royal Library) 1986, resp. pp. 18-20, 33-37 [bibl]
1985
A.J. Elen, in: J. Bolten (ed.), Oude tekeningen uit het Prentenkabinet der Rijksuniversiteit te Leiden/Dessins anciens du Cabinet des Dessins et des Estampes de l’Université de Leyde, ’s-Gravenhage/ Amsterdam (Rijksdienst Beeldende Kunst) 1985, pp. 124-129, nos. 45, 46 (Jan Hulswit); Idem, Engels/Duitse editie 1986
1983
A.J. Elen, ‘filigrane’ in exhibition catalogue Disegni italiani del Teylers Museum Haarlem, provenienti dalle collezioni di Cristina di Svezia e dei principi Odescalchi, Florence (Istituto Universitario Olandese di Storia dell’Arte) / Rome (Gabinetto Nazionale delle Stampe) 1983/84, pp. 327-332
1982
A.J. Elen, ‘De restauratie van de gevel van het pand Breestraat 84, ‘van outs genaemt de Vergulde Druyff’ doch tegenwoordig beter bekend als ‘Inden Vergulden Turk’‘, Jaarboekje voor de Geschiedenis en Oudheidkunde van Leiden en Omstreken 74 (1982), pp. 86-112 [link]
Memorie Domenicane (2019)
Kabinet Tekenwerken (2019)
Libri e Album di Disegni (2018)
Fra Bartolommeo (2016)
Bosch to Bloemaert (2014)
Kunst op papier (2014)
From Pattern to Nature (2012)
Rogier van der Weyden (2009)
In Arte Venustas (2007)
Rembrandt Rotterdam (2006)
Lost Treasure (2004)
IPH Congress Rome (2002)
Album Boschloo (2001)
Bibliologia (1998)
Counterparts (1996)
Drawing-Books (1995)
Italian Paintings (1993)
Het liep in de papieren (1989)
Koenigs catalogus (1989)
Jacopo Bellini (1989)
LKJ (1987)
VOORNamelijk papier (1986)
Oude tekeningen (1985)
'Inden Vergulden Turk' (1982)